"Παρασκευή, 2 Μαΐου 1919 "

Απόβαση στη Σμύρνη

Σε κάθε ευκαιρία, κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου, η Ιταλία δεν έπαυε να προβάλει αντιρρήσεις στην υπόσχεση της Αντάντ να παραχωρηθεί στην Ελλάδα η περιοχή της Σμύρνης. 

Με δικά της τα Δωδεκάνησα, προσέβλεπε σε μια απόβαση στις γειτονικές τουρκικές ακτές.
Αυτή της την πρόθεση τη διατύπωσε εκβιαστικά στις αρχές του 1919, όταν απαιτούσε να της δοθεί η περιοχή του Φιούμε.

Τον ίδιο καιρό, ο Ελευθέριος Βενιζέλος έκανε διαβήματα στις μεγάλες δυνάμεις, για την ανάγκη να προστατευτούν οι Έλληνες που ζούσαν σε όλα τα εδάφη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και εναντίον των οποίων οι Τούρκοι είχαν για άλλη μια φορά ξεκινήσει διωγμούς.

Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Λόυδ Τζορτζ, φοβήθηκε ότι θα ξυπνούσε κάποιο πρωινό με τους Ιταλούς στη Σμύρνη. 

Με τα διαβήματα του Βενιζέλου στο χέρι, εισηγήθηκε στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ουίλσον, και στον πρωθυπουργό της Γαλλίας, Κλεμανσό, να ανατεθεί στην Ελλάδα η κατάληψη της μικρασιατικής ακτής.

Συμφώνησαν.
Η εντολή προς τους Έλληνες ήταν να αναλάβουν τη διοίκηση της περιοχής Σμύρνη - Αϊδίνι.
Με τον όρο, ότι ούτε ο Ελευθέριος Βενιζέλος ούτε ο βασιλιάς Αλέξανδρος θα επισκέπτονταν τις περιοχές αυτές καθώς η κατάληψη «αντικειμενικό σκοπό» είχε την αναχαίτιση του κινήματος του Μουσταφά Κεμάλ που ήδη είχε εκδηλωθεί.

Στην Ελλάδα είχε επίσης ξεκαθαριστεί ότι δεν επρόκειτο να βοηθηθεί από τις δυνάμεις της Αντάντ.
Στις 2 Μαΐου 1919 (15 Μαΐου με το παλιό ημερολόγιο), οι Έλληνες αποβιβάστηκαν στη Σμύρνη. Από τις 20 Ιουλίου (2 Αυγούστου) 1919, με συνθήκη, συμφωνήθηκε οι Ιταλοί να ελέγχουν την περιοχή νότια του Μαιάνδρου ποταμού (που εκβάλλει στο Ικάριο πέλαγος).

Το επεισόδιο με το Φιούμε έληξε προσωρινά τον Νοέμβριο του 1920, την εποχή ακριβώς που ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το κόμμα των Φιλελευθέρων υπέστησαν συντριπτική ήττα στις εκλογές.

Τον ίδιο καιρό, οι Γάλλοι έβλεπαν τους Βρετανούς να καρπώνονται στη Μέση Ανατολή τα οφέλη από τον διαμελισμό της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και τους Έλληνες να δρουν κάτω από την προστασία της βρετανικής ομπρέλας. 

Συμμάχησαν λοιπόν οι Γάλλοι με τους Ιταλούς και ξεκίνησαν να ενισχύουν τον Κεμάλ που πολεμούσε ακριβώς εναντίον των Ελλήνων και των Βρετανών, με την ελεγχόμενη από τους Ιταλούς ζώνη της Μικράς Ασίας να μεταβάλλεται ουσιαστικά σε ορμητήριο των Τούρκων.

Από την άλλη πλευρά, ο εκλογικός θρίαμβος των αντιβενιζελικών και η παλινόρθωση του Κωνσταντίνου μετέτρεψαν τη στάση των Βρετανών αρχικά σε στάση επιτήρησης κι έπειτα σε εχθρική προς τους Έλληνες. 

Με τους ηγέτες της νέας κατάστασης στην Ελλάδα, θιασώτες της «Μεγάλης Ιδέας» και ανίκανους να αντιληφθούν την διεθνή μεταστροφή του κλίματος, το τελικό αποτέλεσμα της μικρασιατικής καταστροφής, ήταν αναπόφευκτο.

historyrepert – [2fA]

                                                         

Share