"Ανεμολόγιο! "

Τα ονόματα των ανέμων

Οι κύριοι άνεμοι είναι:
Βοριάς ή Τραμουντάντα [B] - Νοτιάς ή Όστρια          [N]
Λεβάντες ή Απηλιώτης    [A] - Ζέφυρος ή Πουνέντες [Δ]

Και οι ενδιάμεσοι:
Μέσης ή Γραίγος      [ΒΑ] - Γαρμπής ή Λίβας  [ΝΑ] 
Σκίρων ή Μαΐστρος [ΒΔ] -  Εύρος ή Σιρόκος  [ΝΔ]

Ο Βαρέας ή Βοριάς παράγεται από ρίζα For-, από όπου παράγονται και οι λέξεις: όρειος, ορεινός, Ορέστης, ορίζω, διορίζω, όρος, όριον κ.ά. 

Φαίνεται ότι ο Βοριάς αρχικά είναι ο ορεινός άνεμος, που ερχόταν από τα βουνά της μακρινής πατρίδας του Ορέστη, δηλαδή από τη χώρα των Υπερβορείων. 

Γι' αυτό οι ναυτικοί μας σήμερα τον λένε Τραμουντάνα (στα ιταλικά montagnia είναι τα βουνά και tra-montagnia είναι ο αέρας που φυσά από τα βουνά).

Ο Νοτιάς ή Όστρια είναι ο αντίθετος του Βοριά, ο υγρός, ο βροχερός, ο γιομάτος υγρασία άνεμος. 

Γι' αυτό το ρήμα νοτίζω (από το Νότο) πάει να πει: υγραίνω, βρέχω. 

Νότισμα, είναι η ύγρανση και νοτερός είναι αυτός που έχει πολλή υγρασία. 

Η σανσκριτική ρίζα είναι snu-, snutas αυτός που στάζει, nutas ο νοτιάς.

Ο Λεβάντες ή Απηλιώτης, ο από + ηλιώτης (από τον ήλιο) είναι ο ανατολικός άνεμος, ο Ηλιώτης, που έρχεται από τα χρυσά παλάτια του ήλιου.

Ο Ζέφυρος ή Πουνέντες (ιταλικά: Ponente) ο δυτικός άνεμος, παράγεται από το ζόφο, επειδή είναι συχνά θυελλώδης, σκοτεινός και έρχεται από τη Δύση. 

Αυτός είναι ο ζοφερός Ζέφυρος, ο ζοφώδης, ο σκοτεινός άνεμος της Δύσης.

Ο Γραίγος παράγεται από την ιταλική λέξη Grecovento που πάει να πει άνεμος από την Ελλάδα, δηλαδή ο βορειοανατολικός άνεμος.

O Γαρμπής παράγεται από την αραβική Garbi, που έδωσε την ισπανική Garbin (απ' όπου Γαρμπής), που πάει να πει νοτιοδυτικός. 

Ο Γαρμπής, όμως, ονομάζεται και Λίβας: λέξη ελληνική που παράγεται από το αρχαίο λιψ (γενική: λιβός), που είναι, όπως μας λέει ο Αριστοφάνης, ο αέρας που έρχεται από τη Λιβύη. 

Άλλοι, ετυμολογούν τη λέξη από ρίζα λιβ-, από όπου λείβω: χέω, υγρασία.

Ο Μαΐστρος, ο βορειοδυτικός άνεμος, και ο Σιρόκος, ο νοτιοανατολικός, είναι λέξεις ιταλικές.

Τέλος, Μπάτης ονομάζεται η θαλασσινή αύρα, ο εμβάτης (από το εμβαίνω), αυτός δηλαδή που μπαίνει, που μας έρχεται από τη θάλασσα, από οποιαδήποτε κατεύθυνση.

krasodad

fb – [2fA]

                                                                                

Share